Den Haag, 9 mei 2022 – In een ongekende poging om gerechtigheid te krijgen voor vermoorde journalisten, lanceerden drie vooraanstaande persvrijheidsorganisaties in november 2021 een People’s Tribunal om regeringen ter verantwoording te roepen. Het People’s Tribunal, een vorm van burgerrechtspraak, bouwt op onderzoeken en juridische analyses van hoge kwaliteit met betrekking tot specifieke zaken in drie landen. De volgende zittingen van het People’s Tribunal vinden plaats in Den Haag: de Sri Lanka hoorzitting op 12 en 13 mei en de Syrië hoorzitting op 16 en 17 mei. Bekijk de zittingen hier.
Geweld tegen journalisten neemt wereldwijd toe. Sinds 1992 zijn meer dan 1400 journalisten vermoord, en in acht van de tien gevallen waarbij een journalist is vermoord, gaan de moordenaars vrijuit. Als reactie op deze aanhoudende straffeloosheid zal het People’s Tribunal on the Murder of Journalists, onder leiding van Free Press Unlimited (FPU), het Committee to Protect Journalists (CPJ) en Reporters Without Borders (RSF), zijn hoorzittingen voortzetten tussen 12 en 17 mei.
De Aanklagers van het Tribunaal, geleid door de internationale mensenrechtenadvocaat Almudena Bernabeu, selecteerden drie zaken die illustratief zijn om het systematische falen van staten om journalisten te beschermen aan te tonen. In navolging van de Mexico hoorzitting in Mexico-Stad op 26 en 27 april, zullen tussen 12 en 17 mei in Den Haag twee zaken worden voorgelegd.
Op 12 en 13 mei zal tijdens de Sri Lanka hoorzitting bewijsmateriaal worden gepresenteerd rondom de context van misdaden tegen journalisten in Sri Lanka en het specifieke geval van journalist Lasantha Wickrematunge, die in 2009 werd vermoord. Getuigen zijn onder meer voormalig speciaal VN-rapporteur Juan Mendez, activist Sandhya Eknaligoda en de vice-voorzitter van het High Level Panel of Legal Experts on Media Freedom Catherine Amirfar. Getuigen zullen nieuw bewijs presenteren over de toekenning van het misdrijf. De hoorzitting vindt plaats in samenwerking met Center for Justice and Accountability.
Op 16 en 17 mei zal de Syrië hoorzitting bewijsmateriaal bevatten over het patroon van misdaden tegen journalisten in Syrië sinds het begin van de oorlog in 2011, en de zaak van journalist Nabil Al-Sharbaji, die in 2015 in ongerechtvaardigde detentie stierf. Getuigen zijn onder meer journalist Hala Kodmani, journalist, advocaat en directeur van het Syrian Centre for Media and Freedom of Expression Mazen Darwish, en journalist Paul Conroy. Tijdens de hoorzitting worden reproducties getoond van de kledingresten waarop Nabil Al-Sharbaji en zijn mede celgenoten hun namen schreven en hun ervaringen documenteerden tijdens hun detentie in de militaire luchthaven gevangenis van Mezzeh. De hoorzitting wordt bijeengeroepen in samenwerking met het Syrian Centre for Media and Freedom of Expression.
Het Permanent Peoples’ Tribunal heeft de regeringen van Sri Lanka en Syrië officieel in kennis gesteld van de aanklacht en hen uitgenodigd om zichzelf tijdens de hoorzitting te vertegenwoordigen en hun verdediging te voeren. People’s Tribunals zijn ontworpen om staten verantwoordelijk te houden voor schendingen van het internationaal recht door het publiek bewust te maken en legitiem bewijsmateriaal te genereren, en ze spelen een belangrijke rol bij het empoweren van slachtoffers en het vastleggen van hun verhalen. Hun uitspraken zijn niet juridisch bindend, maar hebben tot doel bij te dragen aan verantwoording door middel van documentatie en openbare getuigenissen.
De Sri Lanka hoorzitting vindt plaats op 12 en 13 mei van 09:00-17:00 CET in Den Haag. De Syrië hoorzitting vindt plaats op dezelfde locatie tussen 09:00-17:00 CET op 16 en 17 mei in Den Haag. Beide hoorzittingen worden live gestreamd, met een vertaling beschikbaar in respectievelijk Tamil en Singalees en Arabisch. Om persoonlijk aanwezig te zijn, e-mail jdezeeuw@freepressunlimited.org of bekijk de livestream op de website van het People’s Tribunal.
Leon Willems, Senior Advisor International Partnerships, Free Press Unlimited (FPU), zegt:
“Te veel dappere journalisten werden vermoord omdat ze hun essentiële werk deden en de waarheid rapporteerden. Het People’s Tribunal eist gerechtigheid voor deze gruwelijke misdaden en creëert een hefboomwerking om staten te mobiliseren om straffeloosheid voor de moorden op journalisten aan te pakken.”
Christophe Deloire, Secretary-General, Reporters without Borders (RSF), zegt:
“Het initiatief gaat verder dan het benoemen en beschamen van autoriteiten, die het gruwelijke niveau van straffeloosheid in stand houden. Het gaat erom een concreet en bruikbaar voorbeeld te geven van wat de rechterlijke macht zou moeten doen.”
Noot voor de redactie [niet voor publicatie]:
A Safer World For The Truth is een samenwerking tussen Free Press Unlimited (FPU), Reporters Without Borders (RSF) en het Committee to Protect Journalists (CPJ). We onderzoeken moorden door middel van een reeks cold case-onderzoeken om gerechtigheid op nationaal niveau te bewerkstelligen, en we organiseren het People’s Tribunal on the Murder of Journalists om de plicht van staten om journalisten te beschermen en alle aanvallen tegen hen te onderzoeken, in de schijnwerpers te zetten. Voor meer informatie over het project, bezoek onze website https://www.saferworldforthetruth.com/.
Woordvoerders zijn beschikbaar voor interviews in Nederlands, Frans, Spaans, en Engels:
Committee to Protect Journalists contact (New York City): press@cpj.org
Free Press Unlimited contact (Amsterdam): info@freepressunlimited.org
Reporters Sans Frontières (Paris): padesmevel@rsf.org
Over de organisaties:
Free Press Unlimited (FPU): Free Press Unlimited is een non-profit, niet-gouvernementele organisatie gevestigd in Amsterdam, Nederland. Free Press Unlimited helpt lokale journalisten in conflictgebieden om hun publiek te voorzien van onafhankelijk nieuws en betrouwbare informatie. De informatie die mensen nodig hebben om te overleven en hun eigen toekomst vorm te geven.
Committee to Protect Journalists (CPJ): Het Committee to Protect Journalists is een Amerikaanse onafhankelijke non-profit, niet-gouvernementele organisatie, gevestigd in New York City, VS, met correspondenten over de hele wereld. CPJ bevordert de persvrijheid en verdedigt de rechten van journalisten.
Reporters Without Borders (RSF): Reporters Without Borders is een onafhankelijke NGO gevestigd in Parijs, Frankrijk. Haar buitenlandse afdelingen, haar bureaus in tien steden, waaronder Brussel, Dakar, Rio de Janeiro, Taipei en Stockholm, en haar netwerk van correspondenten in 130 landen geven RSF de mogelijkheid om steun te mobiliseren, regeringen uit te dagen en invloed uit te oefenen zowel ter plaatse als in de ministeries en districten waar media en internet normen en wetgeving worden opgesteld.